 Bóle pleców – choroba cywilizacji informatycznej
Głównym celem profilaktyki jest uniknięcie wystąpienia bólów krzyża, w przypadku już istniejących dolegliwości zapobieganie ich nawrotom, a kiedy się już pogorszy, by były krótkotrwałe i możliwie mało nasilone. Ból krzyża bez względu na jego na jego przyczynę i punkt wyjścia dolegliwości, nasila się pod wpływem czynników mechanicznych. Dlatego ogromne znaczenie ma profilaktyka i położenie nacisku na ergonomię pracy i nauki oraz biomechaniki kręgosłupa.
W działaniach profilaktycznych należy skupić się na unikaniu przeciążeń, nadmiernych wstrząsów i wibracji. Z punktu widzenia biomechanicznego, najbardziej szkodliwą pozycją zwłaszcza dla dolnego odc. kręgosłupa jest pozycja siedząca. Zaleca się korzystanie ze specjalnie skonstruowanych foteli i krzeseł, wyposażonych w oparcie. Za najlepsze uważa się krzesła z oparciem odchylonym pod kątem 1200 z podpórką lędźwiową oraz szerokim siedziskiem. Do najczęściej narażonych na wystąpienie dolegliwości bólowych kręgosłupa są osoby otyłe, wykonujących pracę siedzącą, ponieważ pozycja siedząca najbardziej obniża krążki międzykręgowe (tzw. dyski), a wibracja stanowi dodatkowe zagrożenie.
Udowodniono, że ludzie spędzający 50% czasu pracy za kierownicą są trzykrotnie bardziej narażeni na choroby krążka międzykręgowego. Duże znaczenie ma prawidłowa, wyprostowana postawa ciała, która jest charakterystyczną cechą człowieka i określa swobodny układ ciała w pozycji stojącej. Pogorszenie postawy, jej zwiotczenie, a w następstwie uwypuklenie brzucha jest nieuchronne i z wiekiem narasta. Po 40 roku życia dochodzi do ponownego pogorszenia postawy ciała, a w konsekwencji do utraty siły mięśniowej ( głównie mięśni tzw. tłoczni brzucha i prostowników grzbietu), zwiększa się masa ciała, a wraz z nią następują zmiany zwyrodnieniowe ( odwodnienie krążków miedzykręgowych), a w konsekwencji kręgi ulegają destabilizacji. W przypadku uszkodzenia krążka międzykręgowego, jego destabilizacji i przemieszczenia się, prawidłowa postawa ma zapewnić maksimum wydolności kręgosłupa, przy jednoczasowym zmniejszeniu działających sił ściskających.
Prawidłowa postawa ciała w czasie pracy powinna charakteryzować się utrzymaniem tzw. pozycji neutralnej, dla stabilizacji środka ciężkości, przy którym kończyny zachowują maksimum sprawności. Gwałtowne kurczowe ruchy jak i zbyt długie utrzymywanie jednej pozycji z obciążeniem są zawsze przeciwwskazane.
Podsumowując zapobieganie bólom kręgosłupa uzależnione od stosowania się do następujących zasad:
1. Nie wolno przybierać postawy zmęczeniowej ( przeciążać i trwać w jednej pozycji ), aby nie doprowadzić do pogłębienia fizjologicznych krzywizn. Mięśnie grzbietu, mięsnie brzucha i mięśnie pośladków powinny mieć stały tonus, dzięki czemu będą stabilizować i odciążać kręgosłup.
2. Kręgosłup powinien być utrzymywany w tzw. pozycji neutralnej – należy więc unikać zbędnego przedłużającego się zginania, prostowania i ruchów skrętnych tułowia.
3. W czasie stania i siadania kręgosłup należy utrzymywać w pozycji pionowej i dzięki temu siła ciężkości pada prostopadle na trzony kręgów i krążki międzykręgowe, co zmniejsz ryzyko wytworzenia się sił ściskających.
4. W czasie chodzenia, biegania czy innego wysiłku fizycznego kręgosłup powinien być kontrolowany przez mięśnie, które go stabilizują, chodzi tu o utrzymanie tzw. „bezpieczną amplitudę ruchów”.
5. W czasie leżenia, odpoczynku kręgosłup również powinien być w pozycji neutralnej i podparty w odcinku lędźwiowym, tak aby wyeliminować szkodliwe naciskanie na krążki miedzykręgowe.
Zapobiegać uszkodzeniom krążka międzykręgowego można dwojako: po pierwsze, przez wyćwiczenie mięsni stabilizujących i kontrolujących kręgosłup, po drugie zaś poprzez systematyczne ćwiczenia właściwej postawy ciała aż do odpowiedniego jej opanowania.
dr n. med. ROMAN KOWAL
specjalista chirurgii urazowo-ortopedycznej
i rehabilitacji medycznej
Motto
„ Celem profilaktyki jest zmniejszenie liczby zbędnych operacji oraz niepotrzebnego leczenia niegroźnych dolegliwości. Nadmiar leczenia jest zjawiskiem nagminnym. Przynosi ono pożytek jedynie różnorodnym „specjalistom od bólów krzyża”, którym wypełnia portfel.”
MARGARET NORDIN
Poleć artykuł swoim znajomym
Chcesz znać wyniki jeszcze szybciej, a jeszcze nie dołączyłeś do nas na Facebooku? KONIECZNIE ZRÓB TO TERAZ!
|
